Wie zijn de Oeigoeren?
Oeigoeren zijn een etnisch en cultureel Turks volk die wonen en leven in Centraal Azië,oftewel Oost-Turkestan. Het is een uitgebreid gebied, dat bestaat uit een zesde deel van het totale landoppervlak dat onder de controle staat van het Volksrepubliek van China. De Oeigoeren hebben een rijke culturele geschiedenis dat bijna 4000 jaar terug gaat. Voordat men de Islam omarmde in de tiende eeuw, geloofden de Oeigoeren in Boeddhisme, Manicheïsme en Nestorianistische Christendom. Tegenwoordig praktiseren veruit de meeste Oeigoeren een gematigde vorm van Soefi Islam en leiden ze een voornamelijk seculier leven.
Achtergrond
Oost-Turkestan heeft een rijke en kenmerkende geschiedenis, mede ook versterkt door de ligging langs de zijderoute waarmee het vasteland van China verbonden werd met het oude Arabië, Perzië en Europese culturen in het westen. Sinds 1949 is het gebied een nucleair testgebied voor het Chinese leger en is het een vestigingsgebied geworden voor een groot aantal Chinese militaire en paramilitaire eenheden. Tegenwoordig staan in het gebied een groot aantal kampen waar, onder Chinese leiding en toezicht, onder andere dwangarbeid wordt verricht.
De huidige populatie van ongeveer 23 miljoen mensen omvat verschillende Turks-sprekende etnische moslim groeperingen waarvan de Oeigoeren de grootste groep zijn, namelijk zo’n 11 miljoen. Als gevolg van het beleid van de Chinese overheid, is het percentage van de etnische Han Chinezen in Oost-Turkestan toegenomen van 4 procent in 1949 tot 40 procent op dit moment. Dit is een toename van zo’n 8 miljoen mensen.
Net als Tibetanen worstelen de Oeigoeren in Oost-Turkestan om hun cultuur te laten overleven onder de invloed en instroom van de door de Chinese overheid gesponsorde migratie van Han Chinezen naar het gebied. Zij ervaren een harde onderdrukking in het geval van een politieke meningsverschil en iedere uitdrukking van de kenmerkende Oeigoerse identiteit, hoe vreedzaam en/of legaal dit ook is.
Rapporten uit Oost-Turkestan documenteren een patroon van misbruik inclusief politieke gevangenschap, martelingen en verdwijningen. Oeigoeren zijn nog steeds de grootste minderheid in China die stelselmatig onderworpen worden aan executies vanwege vermeende politieke en religieuze overtredingen. Moskeeën worden prompt gesloten en het is verboden om de Oeigoerse taal op school te gebruiken. Oeigoeren worden onderworpen aan verplicht onbetaald werk aan de infrastructuur, zoals olie- en gasleidingen die vanuit Oost-Turkestan de aanvoer vormen naar het vasteland van China.